Het Verlaten Hotel

KinderVerzet & Vriendschap
in de Tweede Wereldoorlog

MUUR IN DE SCHOOL
Na de vakantie staat er een muur in je school. Je matti moet naar de achterkant. Samen spelen mag niet meer. Huh?
Waar gebeurd in de Tweede Wereldoorlog.  

KINDERVERZET & VRIENDSCHAP
Stiekem zongen Ronny en zijn verzetsgroepje vanaf de voorkant dwars door de muur heen met ‘de achterkanters.’ Samen overwonnen ze de bende van de Loje Dajes. Meer 
In het diepste geheim speelde Ronny met Willy, een onderduikertje in een kelder aan de overkant…

HET VERLATEN HOTEL IN DE KLAS
lesbrief : voor BO groep 7 / 8 en VO de brugklas 
 Op video leest Mirjam Elias zelf stukjes voor en ze laat unieke dingen zien die voorkomen in haar boek.
Scroll naar beneden: ook hier origineel beeldmateriaal

Genomineerd door Duitse en Nederlandse Kinderjury’s

 

 Spannend, verdrietig,

ontroerend, grappig…

Bestellen leesboek ebook  luisterboek

Ronny & andere hoofdpersonen uit Het verlaten hotel 

Hotel Atlantic

 Broeinest van verzet.

Het Parool en het eerste homoblad Levensrecht zagen hier het licht.

Ronny

Zijn ouders en zusje, opa en vrienden

 

 

terug

Knokken met WA

De WA achtervolgde joodse gasten, ze renden van het terras naar binnen en ontsnapten door de uitgang rechts op het Westeinde.

Binnen deelden Ronny’s vader en personeel klappen uit met biljartkeus. De grote ramen gingen aan diggelen.

Ronny’s vader weigerde het bordje verboden voor joden op te hangen. 

 

terug

WC school

 Fotograaf Ronald Sweering tegenover  de Wilhelmina Catherina die natuurlijk WC school werd genoemd.

Met zijn verzetsgroepje rende Ronny door  de Huidekopersstraat (rechts naast café Kale) naar de Falckstraat waar ze samen met de achterkantkinderen de loje dajes overwonnen.

Foto Mirjam Elias

 

terug

Nog geen muur...

Het laatste feest voordat de muur kwam.

Alle kinderen hoorden bij elkaar.
Ze speelden met wie ze wilden.



Ronny staat helemaal rechts

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny Sweering
 


Oorlogskind.


Waarom doen grote mensen niets?
 Er staat ineens een muur in zijn school.
 Ronny snapt er niets van.


Met Saartje spelen moet ineens stiekem. Hoezo?


 


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Kinderverzet
Met zijn beste vrienden Kees en Louise  richt Ronny het kinderverzet op.


Dat begon met stiekem samen spelen en berichten doorgeven. Met samen zingen door de muur.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny's ouders
 


Net verliefd.
 Jacob Sweering moest natuurlijk worden voorgesteld aan de familie in Oisterwijk. Daar was Do Boons geboren en getogen.


De kerk verjoeg het eerste socialistische gemeenteraadslid, haar vader Janus Boons, met zijn gezin.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Vader en zoon
 


Ronny is hier drie. Ze woonden boven de zaak van Jacobs moeder aan de Middenweg hoek Zacharias Jansestraat tot zijn vader een hotel kocht. 


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny's moeder Do
 


‘Zou je me niet eens mee uit vragen in plaats van naar me te gluren?’


Ronny’s vader  viel als een blok voor het mooie brutale meisje.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Jacobs cabriolet
Jacobds cabriolet was ingepikt voor SS-officieren. Hij ruilde hem voor een krat jenever met Duitse soldaten die hun nieuwe leiders nog erger vonden dan de oude.


Het stalen dak kwam omhoog uit de kofferbak

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Carbidlamp
 


Op pagina 1 leest opa voor
 bij de walmende carbidlamp


Links Do’s dames-knijpkat van Philips


Achter een pannetje op een petroleumstel


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Hanny's huis
 


 


Westeinde 24. Het huis van de familie Levy die onderdook werd ingepikt door een NSB-er.


In een kelder aan de overkant was Willy ondergedoken waar nu de goudstaven liggen van de Nederlansche Bank.


 

							
Terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Hanny als arts
 Diverse professoren namen Hanny clandestien tentamens af op haar onderduikadres.


Na de oorlog werd ze arts. Haar verloofde de verzetsman Rudie Bloemgarten en haar zus Carla waren vermoord.


Hanny verhuisde naar Rotterdam waar ze trouwde en naam maakte als psychiater Ladee-Levy.


 


 


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Onderduikplafond
 


Meneer van Halm onderhield de plafonds in de koninklijke paleizen. Hij dook onder voor de Arbeitseinsatz in hotel Atlantic waar hij het prachtige plafond maakte. Op het verlaagde deel lagen bij razzia’s soms dertig mensen.


Bij de orkestruimte boven het buffet is de tussenruimte goed te zien.


Foto Ronald Sweering

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
kamer zes 




In zijn kamer zes ontdekte Ronny in de  geheime bergplaats van zijn vader stempels met hakenkruisen…


Meer? Ook  over Ronny’s indiaantjes?
 Ga naar expositie

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Flip Heil
 


De eerste drukker van verzetsblad
 Nieuwsbrief (later Het Parool). Ze vergaderden aanvankelijk in Hotel Atlantic.


Flip kreeg wapens via Ronny’s vader
 Jacob Sweering.


 


Foto Ronald Sweering

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Do als edelgermaanse
 


Do Sweering kijkt hier niet bepaald vrolijk.


Ze is opgedoft voor een SD feestje, om 
hen te misleiden over illegale samenwerking met twee officieren.


Do was een felle. Kon ze haar mond houden?

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Willy's kelder
 


Bij de sloop van Westeinde 21 fotografeerde Ronald Sweering de keldertrap waarop hij met Willy de moord naspeelde op Willem van Oranje door Balthasar Gerards.


Willy’s onderduikkamertje was achterin.


Aan de voorkant het kelderraam waarop Willy in spiegelschrift schreef: Dag Ronny




Foto Ronald Sweering


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Wat Willy las
 


Ronny nam zijn geschiedenisboek mee voor Willy. Zodat hij zich minder verveelde in zijn uppie.


 


Willy raakte gefascineerd door de moord op Willem van Oranje, vader des vaderlands,  door Balthasar Gerardts


 


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny's beker & bestek
 


Ronny’s ansichtkaarten in het ziekenhuis. 


Links de tekening van meneer van Halm nadat Ronny de kat voor hond had laten spelen.


Meer? Expositie

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny en Y voor de oorlog
 


Alles was goed


Ze dachten dat het altijd zo zou blijven


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny en Y
Hongerwinter 


 


Wat oorlog doet met kinderen staat te lezen op hun gezicht.


Ze poseren op de zelfgebouwde motor van de latere motorkampioen Ko Boef.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Willy weg, Ronny leeft
 


De achterkant leeg, Hanny weg en Willy ook. Ronny overleefde een operatie.


Waarom hij wel? 
 Was hij nu schuldig?


 


Schilder onbekend.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny en Y bevrijd






Met hun Canadese soldaat Stan Burkett.


 


Na de hongerwinter klopte een heuse bevrijder aan de deur. Bij elke hap uit zijn volle knapzak steeg Ronny’s genegenheid.


Voor het eerst in vijf jaar lachten zijn ouders uitbundig.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny's moeder en grootmoeder


Foto Ronald Sweering


							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Atlantic na de oorlog
 


Dolfijn van Fred Carasso
 op de hoek van elke ‘box’


Na de oorlog werd Carasso een bekende kunstenaar.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Rita Delvano
 


Lang voor de tweede feministische golf speelde Rita Delvano (Duifje Walvis) verzoeknummers in Atlantic met haar dames zigeunerorkest.


Delvano was de eerste vrouwelijke stehgeigerin (violist die orkest leidt).

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ambiance Hospitalité Gastronomie
 


Na de oorlog werd Atlantic trendy. Ronny was als startend fotograaf bevriend met artiesten als Ramses Shaffy en Liesbeth List die er optraden.


Zestien mensen stonden in de keuken.  Schoonzoon Frits Muller maakte het logo een zeemeermin met: Ambiance Hospitalité Gastronomie.


Voor menig Amsterdammer sprak vanzelf je trouwde ‘bij Sweering’.


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Folder jaren vijftig
 


 


 


 


 


 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Racefiets
 


Ronny op het plaatsje achter het hotel op zijn zelfgebouwde Nieuwenhof racefiets.


In vier dagen reed hij naar Italië waar hij Peter Post trof die met het vliegtuig kwam. In de bergen reed Ronny Tour de France winnaar Learco eruit. 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Sloop galerij
 


Tegenover hotel Atlantic werd de galerij en het huis waar Willy was ondergedoken gesloopt voor de Nederlandsche Bank


 


Foto Ronald Sweering

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Verzetsvrienden
Jacob Sweering, Truus Wijsmuller


‘Tante Truus’ redde duizenden kinderen. Jacob sprak nooit over zijn verzetswerk.


Voormalige onderduikers stuurden soms een certificaat. Ze hadden een boom voor hem geplant in Israël. Dan kreeg hij tranen in zijn ogen.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Ronny & Hanny
 


Na de onthulling door leerlingen van de Asvo en de Kleine Reus van een plaquette op Ronny’s oude school Weteringschans 267 naast café Kale.


 


 


Foto Mirjam Elias

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Wie was Willy?
Jarenlang hebben Ronald en Mirjam gezocht. Willy van Biene was een Haags jongetje uit een Rotterdamse artiestenfamilie die het Tivoli bespeelden.
 Zijn vader George was reclamefilmer en zijn moeder Alice Strauss kwam uit een fotografenfamilie.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Willy van Biene

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						

						

							
Willy's huis gaat op in stof
 


 


 


Foto Ronald Sweering

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			
				

				
			

			

				
				
				
				
				
                                                                Recensenten, docenten en lezers over Het Verlaten Hotel

			

				

					

				
				
				

					

						
						

							
Kidsweek






Een adembenemend oorlogsdrama dat waar is gebeurd. (…) De gedachte dat dit een verhaal is over echte mensen, maakt het zo ongelooflijk spannend dat je echt wilt weten hoe het afloopt.

							
						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Leminscaatkrant




Het is erg knap hoe Mirjam Elias erin slaagt op een spannende manier over de oorlog te vertellen. (…) Dit boek zal erg veel indruk op je maken. (…) Verwacht niet dat deze echte oorlog hetzelfde is als de spannende televisieseries die je wel eens kijkt.(…) Dan lees je het boek met trillende handen van spanning en vergeet je de rest van de wereld tot het uit is.

							
						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Contactblad Stichting 40-45
 


De ontroerendste verhaallijn is de vriendschap die Ronny sluit met de joodse jongen Willy die ondergedoken zit in een kelder aan de overkant. (..) 
Een en ander moest van extra uitleg voorzien worden. Dat is wat onwennig voor degenen die niet gewend zijn jeugdboeken te lezen. Storend is het echter allerminst. 


Wat voorts opvalt is dat Het Verlaten Hotel in toon en stijl zelfs doet denken aan de jeugdliteratuur uit de jaren vijftig, zestig en zeventig. Dat kan van de hedendaagse volwassenenliteratuur beslist niet meer worden gezegd.

							
						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
NRC
Het is een ontroerend kinderboek geworden ook lezenswaardig voor volwassenen. (…)


Het verlaten hotel is niet alleen zwaarmoedig. Het is ook het verhaal van een gelukkige jeugd. Er is altijd wat te doen in en rond Atlantic. (…)




Het drama is – hoeveel varianten er ook van bestaan – uniek. Uiteindelijk leg je het Verlaten hotel pas weg als het uit is.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
AD




Indringend jeugdboek Oorlog door jongensogen.


Achter Ronny gaat de fotograaf Ronald Sweering schuil, die zijn oorlogsherinneringen vertelde aan echtgenote en journaliste Mirjam Elias.




Na veel onderzoek componeerde zij uit die verhalen een indringend jeugdboek.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
ND




Het boek heeft een sterk educatief karakter en is speciaal voor kinderen.


Echter ook volwassenen raken geboeid door dit uitermate goed geschreven en meeslepend boek.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Twan Huijs: tijdmachine


Het Verlaten Hotel is een ongelooflijke tijdmachine.


(…) Ik loop elke dag langs de voormalige school van Ronny Sweering en zie dan de tekst op een koperen plaat op de muur: Voor alle kinderen die van school naar huis gingen en daarna nooit meer werden gezien…


(…) De WC school in de volksmond, kreeg tijdens de oorlog plotseling een muur in de school. De helft van de kinderen werd verbannen naar de achterkant…




(…) Mijn zoontje beleeft op de opvolger de Asvo  met groot plezier zijn eerste schooljaar. Afgelopen weken stond ik met andere ogen aan zijn schoolplein. Stel er liep een muur door zijn school? 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
boekanouk en wereldschool
Een aangrijpend boek zo meeslepend geschreven dat je het ademloos uitleest. Verplichte literatuur in onverdraagzame tijden voor iedereen vanaf 11 jaar.


Spannend, humoristisch en ontroerend. Ook werpt Het Verlaten Hotel fundamentele vragen op over leven en dood, oorlog en vrede, over moed en lafheid.


Het Verlaten hotel is uitstekend geschikt op scholen in projecten rondom de tweede wereldoorlog. 
Het maakt duidelijk hoezeer oorlog ingrijpt in het dagelijks leven en hoe mensen tegen de wereld aan kijken.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Weteringbuurtkrant
Elias’ taalgebruik is levendig, haar dialogen levensecht. Het verlaten hotel heeft alles in zich om een klassieker te worden.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Horeca Info
Een prachtig kinderboek. Indrukwekkend omdat de oorlog vanuit het perspectief van een opgroeiend kind is geschreven.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
NIW
Van iedere bladzij spat af hoe ook niet-joden leden onder de jodenvervolging. ‘Discriminatie treft meer dan alleen mikpunten’, zegt Mirjam Elias.

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Leerkracht : discussies intens


Een bijzonder bezoek. Vanaf de eerste bladzijden wist ik dat het mij enorm zou aangrijpen.


 


Doordat vanuit een kinderoogpunt geschreven is kunnen kinderen zich met de hoofdpersoon identificeren.




De discussies werden intens. Ook over actuele zaken die lijken op toen.


Patrick Bruijstens



							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Lezer: hoop niet genoeg
Lieve Mirjam en lieve Ronald,
 Ik wou dat het een boek was dat kon worden dichtgeslagen. (…) Het verlaten Hotel is een haarscherpe foto van de gevaren van domheid en lafheid(…)




Jullie hebben met dit boek een grootse actie ondernomen en duidelijk gemaakt waarom alleen hopen op een betere wereld niet genoeg is.


Simon Huiskamp

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
 leerkracht: link naar nu


Het boek is prettig voor te lezen en geeft een hoop uitleg en verklaringen.






Het is uitstekend te vertalen naar deze tijd waarin de kinderen ook worstelen met vriendschap, schuldgevoel, schelden, pesten en rechtvaardigheid.


Maria Gijsbers

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Leerkracht: goed geschiedenisboek


Ik heb Het verlaten hotel nu twee keer gelezen. Benauwend wat onderdrukking bij de kinderen veroorzaakt.




Dit boek is een vertelling en een soort lesboek. De moord op Willem van Oranje is deel van het spel van twee jongetjes.




Wij gebruiken dit boek bij ons op school als herkenbare geschiedschrijving. Uiterst belangrijk.




Zeker ook nu het kan worden doorgetrokken naar deze tijd waarin ons nog het nodige te wachten staat…


Wim van Halsteren

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Aanrader
Voor het eerst lees ik in een jeugdboek hoe moeilijk het voor kinderen was, om oorlogservaringen te verwerken.




Het Verlaten Hotel is ook een spiegel waarin grote mensen kinderverdriet en machteloosheid mee beleven.




Als oudere lezer ben ik getroffen hoe de schrijfster die herkenbaarheid heeft weten te verwoorden.




Hoe verdrietig soms ook, een werkelijke aanrader voor jong en oud.


B. de Groot 

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Kindervriendschap van edelste soort




Op school bij mijn kleinzoon werd door schrijfster en hoofdpersoon een audiovisuele presentatie gegeven, ook grootouders en ouders mochten mee.
 Hij kreeg Het Verlaten Hotel voor zijn verjaardag.




Nu heb ik het gelezen, met klamme handen en zweet op het voorhoofd. Wat is dit gevoelig en herkenbaar geschreven.




Ik wil het iedereen aanraden, werkelijk ontroerend. Kindervriendschap van de edelste soort…


Toon van de Rest

							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			

				
				
				

					

						
						

							
Vader: Topper

 Mijn zoon leest veel. Bij dit boek kwam hij met allerlei vragen. Wilde ik het in kijken? Ademloos las ik het uit. 




Dit is meer dan een kinderboek, een historisch verslag van de vele ervaringen van een oorlogskind.




Het achterhuis las ik in mijn jeugd. Dit is het eerste oorlogsboek dat mij sindsdien iets bood. Een werkelijke topper van het jongetje van toen en schrijfster Mirjam Elias


Henri van Vossen


 



							
terug

						

					

				

				
				
				
			

			
				

				
			

			
			

				
				
				
				
			

				

				
				
				
				
				

				
				
				
				
				

				

					
Een recente reactie van Jan Dimmers. 


Dimmers pdf