Meer Mirjam Elias

Behalve boeken maakte Mirjam Elias wekelijks interviews, reportages, artikelen en columns voor De Volkskrant, VPRO Gids, Vrij Nederland, HP De Tijd, Boekblad, diverse FNV-bladen, PW- vakblad over HRM, Politiemagazine, AMC-blad Status, Opleidingen, OR Info, Verstandelijk gehandicaptenblad Klik, Interlijnen, en voor theater. Ze was redacteur bij Stichting Vrouw & Media en bij de eerste Tipjes van de Sluier en Jaarboeken Vrouwengeschiedenis.

Elias presenteerde voor VPRO-radio, NOS en AVRO, was dagvoorzitter en  researchte. Ze regisseerde en werkte voor theater, Amsterdams museum en wetenschapswinkel. Doceerde aan sociale academie, toneelschool. Het educatieve project Verlaten Hotel deed ze op tientallen scholen voor groep acht en de brugklas. 

Zeven jaar las of hoorde je niets van Mirjam Elias, ze werkte aan een nieuw boek en maakte programma’s ter therapie ende vermaak voor Radio Natascha, haar eenpersoonsomroep voor Ronalds briljante dochter die hersenletsel overhield aan een ongeluk. Intussen mantelzorgde Mirjam intensief voor haar man en collega fotograaf Ronald Sweering, ze verhuisde na zijn dood. 

Inmiddels: nieuwe initiatieven en een boek in de maak 

Voor het eerst mocht een journalist de dagelijkse praktijk van Nederlandse politieagenten van binnenuit meemaken. Mirjam Elias trok twee jaar op met de dienders van Politie Haaglanden. Moordzaken, invallen vechtpartijen, van extreem geweld tot extreme emotie bij ongevallen, zij was erbij.
Jeugdboek Op vakantie aan de Spaanse Groene kust, ontdekken Natascha en haar broer een meisje, vastgehouden in een geheimzinnig huis. Overdag reizen ze terug naar de tijd van een beroemde avonturier: Antonio Lopez Y Lopez 1817-1883. Hoe de Europese Bill Gates van zijn tijd zijn kapitaal vergaarde staat niet op zijn standbeeld...
Voor zover plaats aan de perstafel stond in 1885 op de perskaart van de eerste Nederlandse journaliste. Ze mocht blij zijn dat ze een perskaart kréég. De moeizame opmars van vrouwen in dit mannenberoep versus de snelle infiltratie van mannen in vrouwenberoepen. Over beeldvorming: hoe bepaalt de samenstelling van een redactie de inhoud van de krant?
De exportmanager begon met zijn vrouw een ijssalon, de notaris zwaaide om en werd antiquair. Portretten over ontsnappingen aan de ratrace. Over de keus voor kwaliteit van leven met alle risico's van dien.  Eerst verschenen in De Volkskrant, als serie met foto's van Ronald Sweering.
Fabrieksgeheimen onthult wat ruim honderd jaar achter fabriekspoorten en in vakbondsburelen verborgen bleef. Hoe bestormden vrouwen de arbeidsmarkt en vochten ze voor gelijke beloning.   Historische verhalen van fascinerende voorvechtsters als Anke Weidema. Portretten van schoonmaaksters, vrouwen bij Hoogovens en andere bedrijven in de jaren tachtig. In opdracht van Industriebond FNV  Met foto's van Ronald Sweering en research van Yvonne Simons.
Roosje Vos begon een coöperatie van naaisters. Daardoor kon de baas hen niet meer ontslaan wegens vakbondsactiviteiten. Roosje was voorzitter van de eerste vrouwenvakbond die meer eiste dan drie cent per uur. Hun belangrijkste klanten, feministes die vochten voor kiesrecht en tegen het benauwde corset, bestelden reformkleding en betaalden beter.  Mirjam Elias maakte een brochure op verzoek van de FNV, daarvan werd een docufilm van gemaakt in de jaren zeventig.
Een aantal Amsterdamse geschiedenisstudentes waaronder Mirjam Elias startte in de jaren zeventig Tipje van de Sluier, voorloper van het wetenschappelijke Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis. Elias schreef in de eerste inleiding met Els Kloek dat ze vrouwengeschiedenis zagen als een compromis. Hun professor beweerde dat vrouwen geen historische categorie waren. Dus konden zij geen onderwerp zijn van onderzoek.  Vrouwengeschiedenis suggereert dat geschiedenis over mannen gaat, tenzij... Door akkoord te gaan met deze term mochten werkgroepen nu onderzoek doen naar vrouwen. Bij wijze van inhaalmanoeuvre. Raar maar waar.
Mirjam Elias zat in de eerste redactie van het wetenschappelijke Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis. Deze redactie bestond uit studentes van meerdere universiteiten. Bedoeling was onderzoek te bundelen, bronnenonderzoek te stimuleren en te volgen wat er in het buitenland gebeurde. Op den duur zou vrouwengeschiedenis integraal onderdeel uit gaan maken van geschiedenis. Mirjam Elias wilde een serie portretten maken van opmerkelijke vrouwen zoals mevrouw Posthumus van der Goot. Destijds vond de redactie het belangrijker om zich te meten met de heersende wetenschapsnorm. Haar idee is later uitgewerkt door Els Kloek.
Het atelier van Grumberg beschrijft de teloorgang van een confectieatelier door de opkomst van de industrie. Eigenaar en medewerkers, Parijse joden, zijn onherstelbaar beschadigd door de oorlog. Vanwege haar inleiding in het programmaboekje van toneelgroep Globe belde Mirjam Elias haar vader Ton Elias sr. Ken jij iemand die in Vichy-Frankrijk was? Het was lang stil voor hij antwoordde 'daar spreek je mee.'  Ze spraken af dat hij haar zou vertellen over zijn tocht als Engelandvaarder door Frankrijk naar  Spanje. Hij werd verraden en belandde als als politieke gevangene tussen de crême de la crême van het Europese verzet in Buchenwald waar hij bijna werd dood gemarteld. Op de dag dat het programmaboekje uitkwam, verongelukte Mirjams vader.
Zorg van mens tot mens is de slogan die op therapeutische woon- en werkgemeenschap van Breidablick redelijk goed wordt waargemaakt. Op hun verzoek maakte Mirjam Elias het kernverhaal in deze bundel over het geheim van hun succes.  Met dezelfde gebrekkige middelen als de reguliere zorg bereiken antroposofen veel meer resultaat. Er wordt aandacht besteed aan de omgeving, medewerkers leren over zichzelf na te denken wanneer een cliënt hen niet vertrouwt. Roddelen is uit den boze. Niet dat het altijd lukt, al was het maar omdat zrogverzekeraars iedereen over één kam scheren, ook mensen met niet aangeboren hersenletsel leren hier leven met hun beperking.
'De rechtvaardigheid moet zijn de eerste deugd van vrije mensen en de rechtvaardigheid vraagt dat de wettengemeenschappelijk zijn voor alle wezens, evenals de lucht en de zon. Toch zijn zij overal gunstig voor mannen ten koste van vrouwen omdat immers overal de macht is in uwe handen.'  December 1790, de Nederlandse feministe Etta Palm spreekt revolutionaire Fransen toe. 1979 Mirjam Elias begint met dit citaat haar essay over de eerste feministische golf  voor de bundel Vrouwen rond de eeuwwisseling. Onder meer over de vermeende tegenstelling tussen arbeidsters en dames: arbeidsbescherming en toegang tot de arbeidsmarkt.   Aukje Holtrop van Vrij Nederland bundelde de artikelen over voorvechtsters. Mirjam Elias portretteerde Roosje Vos, Hedy d'Ancona Wilhelmina Drucker, Martin van Amerongen Carry van Bruggen, Ageeth Scherphuis ploos het leven uit van Betsy Perk etc.
Mirjam Pressler, dé Duitse kinderboekenauteur vertaalde Het Verlaten Hotel toen geen meer wilde steken in andermans boeken.  'Maar uw boek,' zei ze tegen Mirjam Elias, 'vind ik zo belangrijk en mooi, daar maak ik tijd voor vrij.'  Zo'n compliment van iemand die je bewondert vergeet je nooit. Het werd niet alleen een beeldschone vertaling maar ook een interessante ervaring. Duitse recensenten bleken perfect te snappen wat Elias met Het Verlaten Hotel heeft willen duidelijk maken. Kinderjury's nomineerden het boek.  Meer
Voor FNV Bouw maakten Mirjam Elias en Ronald Sweering vele E magazines waaronder OR Advies. Ze maakten regionale bladen en brochures, ook voor mensen aan de onderkant. Interessant werk waardoor je de samenleving goed leert kennen. Deze brochure paste bij een handboek. Het gaf praktisch advies aan OR leden over de stappen bij een reorganisatie. Ondernemingsraden geven vaak belangrijke strategische feedback.

Artikelen en podcasts
Nog even geduld….